Vandaag staan we extra stil bij de liefde! Als eigenaar houden we natuurlijk van onze huisdieren. Maar houden zij ook van ons? Wat zegt de wetenschap hierover? 

Wat is liefde? 

Liefde is een emotie, en het kan goed zijn dat verschillende mensen (en dieren) liefde anders ervaren. Er zijn verschillende emoties beschreven bij dieren, waaronder het “CARE” systeem, waaronder ook de band tussen moeder en kind valt. Huisdieren zijn zeker in staat dit soort sociale relaties te ervaren. 

Liefde en hechting

Bij de relatie tussen mensen-moeders en kinderen wordt vaak gekeken naar de mate en vorm van hechting (in het Engels attachment). Als er een veilige hechte band is tussen twee mensen of dieren dan is er een duidelijke voorkeur voor die ander, wordt de nabijheid opgezocht, zie je een reactie in gedrag als de ander afwezig is en als hij weer terug komt, en geeft die ander een veilige basis waardoor je meer durft. Dit soort hechte banden worden gezien bij allerlei dieren, met name tussen moeders en hun kinderen. 

Hecht een hond zich aan zijn eigenaar? 

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat honden een veilige hechte band kunnen hebben met hun eigenaar. Zo durven honden meer te ondernemen en onderzoeken als hun eigenaar erbij is, zoeken ze hun eigenaar op voor bevestiging en steun, en ervaren ze minder stress in een spannende situatie als de eigenaar erbij is. Ook reageren honden als hun eigenaar weggaat, en als hij weer terugkomt. In die zin lijkt de band tussen hond en eigenaar dus op die tussen moeder en kind. Geslacht, ras en leeftijd van de hond lijken weinig invloed te hebben op de kwaliteit van de band. De kwaliteit van de band tussen hond en baas wordt wel mede bepaald door de eigenaar: als de eigenaar een positieve houding heeft richting zijn hond, begrip heeft voor zijn hond en zijn gedrag, en veel lichamelijk contact heeft (aaien, knuffelen), dan is de kwaliteit van de band beter. Ook dit is vergelijkbaar met wat er in de relatie tussen mensen-moeder en kind wordt gezien. 

En hoe zit dit dan bij katten?

Ook bij katten is er onderzoek gedaan naar de band met de eigenaar. De onderzoeksresultaten zijn hier niet helemaal eenduidig. Een aantal onderzoekers zien duidelijk dat katten een hechte band hebben met hun eigenaar: ze gaan bijvoorbeeld meer op onderzoek uit als hun eigenaar erbij is, hebben een duidelijke voorkeur voor hun eigenaar boven een vreemde, en reageren als de eigenaar weggaat en weer terugkomt. In een ander onderzoek uit Engeland worden juist geen signalen gevonden voor een hechte band. Deze katten waren net zo blij en vertrouwd met een vreemde als met hun eigenaar. In dit laatste onderzoek zaten vooral buiten-katten. Het kan zijn dat deze katten een minder sterke band opbouwen met hun eigenaar, omdat ze minder binnen en dus minder bij elkaar zijn. Ook zou het kunnen dat ze een andere jeugd of socialisatie hebben gehad, omdat uit onderzoek blijkt dat de kwaliteit van de band over de jaren heen vrij constant blijft: een sterke hechte band als kitten blijft bestaan als de kat ouder wordt. 

Liefde geven is liefde krijgen!

Het lijkt er dus op dat onze honden en katten in staat zijn om van ons te houden. Hier kan je als eigenaar zelf invloed op hebben. In ieder geval bij honden, en waarschijnlijk ook bij katten werkt het zo dat als je liefde geeft aan je dier, je ook liefde terug krijgt. Dus verdiep je in het gedrag van je dier, geef hem steun en begrip, en geef veel aaien en knuffels! En je krijgt er heel veel liefde voor terug!

Bronnen

Edwards, C., Heiblum, M., Tejeda, A. & Galindo, F. (2007). Experimental evaluation of attachment behaviors in owned cats. Journal of Veterinary Behavior 2(4), p. 119-125. 

Gubernick, D. J. (1981). Parent and infant attachment in mammals. In Parental care in mammals (pp. 243-305). Springer. 

Panksepp, J. (2011). The basic emotional circuits of mammalian brains: do animals have affective lives? Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 35(9), 1791-1804. 

Payne, E., Bennett, P. C., & McGreevy, P. D. (2015). Current perspectives on attachment and bonding in the dog-human dyad. Psychology Research and Behavior Management, 8, 71-79. 

Potter, A. & Mills, D. S. (2015). Domestic cats (Felis sylvestris catus) do not show signs of secure attachments to their owners. PLoSOne 10(9). 

Topál, J., Miklósi, Á., Csányi, V., & Dóka, A. (1998). Attachment behavior in dogs (Canis 

familiaris): a new application of Ainsworth’s (1969) Strange Situation Test. Journal of Comparative Psychology, 112(3), 219. 

Vitale, K. R., Behnke, A. C. & Uddel, M. A. R. (2019). Attachment bonds between domestic cats and humans. Current Biology 29(18), p. R864-R865.